လူ့အခွင့်အရေးကောင်စီ၏ အထက်ပါအပြုအမူများကို ကြည့်ခြင်းဖြင့် လူမျိုးပေါင်းစုံနှင့် ဘာသာပေါင်းစုံ အတူတကွနေထိုင်သည့် မြန်မာနိုင်ငံရှိ ပြည်သူများအကြား လူ့အခွင့်အရေးအရေခြုံ၍ စိတ်ဝမ်းကွဲပြားမှုများနှင့် မယုံကြည်မှုများ ဖြစ်ပေါ်စေရန် ရွေးချယ်ပစ်မှတ်ထားနေသည့် အတိုင်အတာကို ထင်ရှားစေသည်။ လူ့အခွင့်အရေးကောင်စီက ချမှတ်ခဲ့သည့် ဆုံးဖြတ်ချက်အဆို ကိုယ်တိုင်ကပင် မမှန်ကန်သော စွပ်စွဲချက်များ၊ နိုင်ငံရေးနှင့် ဘာသာရေးသက်ဝင်သော အသုံးအနှုန်းများဖြင့် အမုန်းတရားဖြစ်ပေါ်စေသည်။ ယင်းဆုံးဖြတ်ချက်အဆိုနှင့် ဆွေးနွေးပွဲများသည် ၂၀၁၇ ခုနှစ်တွင် လူအများအပြား နေရပ်စွန့်ခွာမှု ဖြစ်ပေါ်စေခဲ့သည့် အကြမ်းဖက်မှုများကိုလည်းကောင်း၊ ကော့ဘဇားရှိ စခန်းများတွင် လှုပ်ရှားနေသော အာဆာခေါ် အာကွာမူမူဂျာဟီဒင်ဆိုသည့်အဖွဲ့က နေရပ်ပြန်လည် ပို့ဆောင်ရေးလုပ်ငန်းစဉ်ကို လိုလားသူများအား ဆက်လက်သတ်ဖြတ်နေမှုများကိုလည်းကောင်း ဖုံးကွယ်ထားသည်။ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန ဂျီနီဗာမြို့၌ ၁၃-၆-၂၀၂၂ မှ ၈-၇-၂၀၂၂ ရက်အထိ ကျင်းပခဲ့သည့် ကုလသမဂ္ဂလူ့အခွင့်အရေးကောင်စီ၏ အကြိမ် (၅၀)မြောက် ပုံမှန်အစည်းအဝေးကာလတွင် မြန်မာနိုင်ငံအတွက် အထောက်အကူမဖြစ်သော ဆွေးနွေးပွဲများစွာ ကျင်းပခဲ့သည်ကို တွေ့ရှိရသည်။ ယင်းဆွေးနွေးပွဲများတွင် အစ္စလာမ်မစ်ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရေးအဖွဲ့ (အိုအိုင်စီ)မှ တင်သွင်းခဲ့သော ဆုံးဖြတ်ချက်အဆိုအရ ၁၄-၆-၂၀၂၂ ရက်တွင် ကျင်းပခဲ့သည့် လူ့အခွင့်အရေးဆိုင်ရာမဟာမင်းကြီး၏ နှုတ်ဖြင့် အစီရင်ခံချက်အပေါ် အပြန်အလှန်ဆွေးနွေးပွဲနှင့် ၁၅-၆-၂၀၂၂ ရက်တွင် ကျင်းပခဲ့သည့် “မြန်မာနိုင်ငံရှိ “ရိုဟင်ဂျာ” မူဆလင်များနှင့် အခြားလူနည်းစုများအပေါ် လူ့အခွင့်အရေးချိုးဖောက်မှုများနှင့် ဖိနှိပ်မှုများ ဖြစ်ပွားစေသည့် အကြောင်းရင်းများ” ခေါင်းစဉ်ပါ ဆွေးနွေးပွဲနှင့် ဥရောပသမဂ္ဂ (အီးယူ)မှ တင်သွင်းခဲ့သော ဆုံးဖြတ်ချက်အဆိုအရ ၂၉-၆-၂၀၂၂ ရက်တွင် ကျင်းပခဲ့သည့် မြန်မာနိုင်ငံ လူ့အခွင့်အရေး အခြေအနေဆိုင်ရာ အထူးအစီရင်ခံစာတင်သွင်းသူ၏ နှုတ်ဖြင့် အစီရင်ခံချက်အပေါ် အပြန်အလှန်ဆွေးနွေးပွဲတို့ ပါဝင်သည်။ ထို့ပြင် အိုအိုင်စီက တင်သွင်းသော “မြန်မာနိုင်ငံရှိ “ရိုဟင်ဂျာ” မူဆလင်များနှင့် အခြားလူနည်းစုများ၏ လူ့အခွင့်အရေးအခြေအနေ” ခေါင်းစဉ်ပါ ဆုံးဖြတ်ချက်အဆိုတစ်ရပ်ကို ၇-၇-၂၀၂၂ ရက်တွင် လူ့အခွင့်အရေးကောင်စီက အတည်ပြုချမှတ်ခဲ့သည်။ လူ့အခွင့်အရေးကောင်စီသည် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ခြင်းနှင့် ညှိနှိုင်းဆွေးနွေးခြင်းမူများကို ဆန့်ကျင်၍ သက်ဆိုင်ရာနိုင်ငံ ပါဝင်ခြင်း မရှိဘဲ ယင်းတို့ကို ဆောင်ရွက်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ ဂျီနီဗာမြို့ရှိ မြန်မာအမြဲတမ်းကိုယ်စားလှယ်ရုံးက ယင်းဆွေးနွေးပွဲအသီးသီးနှင့် ဆုံးဖြတ်ချက်အဆိုတို့အပေါ် တုံ့ပြန်ကန့်ကွက်ချက်များအား ထုတ်ပြန်ခဲ့ပြီးဖြစ်သည်။ လူ့အခွင့်အရေးကောင်စီသည် ၎င်း၏မူဝါဒများနှင့် ရည်ရွယ်ချက်များကို လိုက်နာခြင်း မရှိတော့ဘဲ နိုင်ငံအချို့၏ ထိန်းချုပ်ခြင်းခံရကာ နိုင်ငံများ၏ ပြည်တွင်းရေးကိစ္စများတွင် ၎င်းတို့ လိုလားသည့် လမ်းကြောင်းအတိုင်း ဖြစ်ပေါ်စေရန် ဆောင်ရွက်သည့် စင်မြင့်တစ်ရပ်ဖြစ်လာသည်ကို စိတ်အနှောင့်အယှက်ဖြစ်ဖွယ် တွေ့ရသည်။ သို့ဖြစ်ရာ သက်ဆိုင်ရာနိုင်ငံမပါဝင်ဘဲ အထက်ပါကိစ္စများ ဆောင်ရွက်ရန် လူ့အခွင့်အရေးကောင်စီက ဆုံးဖြတ်ခဲ့သည်ကို မြန်မာနိုင်ငံက ထပ်လောင်းကန့်ကွက်သည်။ ၇-၇-၂၀၂၂ ရက်တွင် စာရွက်စာတမ်းအမှတ် A/HRC/50/L.21 ပါဆုံးဖြတ်ချက်အဆို (မူကြမ်း)ကို အတည်ပြုချမှတ်ရာတွင် မြန်မာနိုင်ငံက ပါဝင်ပတ်သက်ခြင်း မရှိဘဲ နိုင်ငံ၏ အချုပ်အခြာအာဏာနှင့် ဂုဏ်သိက္ခာကို ထိပါးသော အသုံးအနှုန်းများ ပါဝင်သည့်အဆို (မူကြမ်း) တစ်ခုလုံးကို ကန့်ကွက်ပယ်ချလိုက်သည်။ လူ့အခွင့်အရေးကောင်စီ၏ မူဝါဒများကို ကောင်စီကိုယ်တိုင် လိုက်နာရန် ပျက်ကွက် နေပြည်တော် ၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင်လ ၈ ရက် မြန်မာနိုင်ငံသည် ၁၉၈၂ မြန်မာနိုင်ငံသားဥပဒေနှင့် ကိုက်ညီသူများကို လူမျိုးဘာသာ မခွဲခြားဘဲ သင့်လျော်သည့် နိုင်ငံသားအဆင့်အတန်းပေးလျက်ရှိသည်။ သို့ရာတွင် မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဥပဒေနှင့် သမိုင်းကြောင်းမှတ်တမ်းများတွင် မရှိခဲ့သည့် ဖန်တီးထားသော “ရိုဟင်ဂျာ” အသုံးအနှုန်းကို အသိအမှတ် မပြုကြောင်း ထပ်လောင်းဖော်ပြအပ်သည်။ ထိုကဲ့သို့ အသုံးအနှုန်း သုံးစွဲမှုကိုလည်း ပြင်းထန်စွာ ကန့်ကွက်ကြောင်း ဖော်ပြအပ်သည်။ <!–
–>
–>
